Ik ga nooit naar de tandarts als de problemen in mijn bakkes nog niet zo erg zijn dat het levensbedreigend begint te worden, direct of indirect.
Preventief naar de tandarts, daar moet je bij mij al helemaal niet mee aankomen, flauwekul.
Je gaat ook niet naar de huisarts als je niks mankeert. Die ziet je al aankomen. “Goedemorgen dokter, ik kom preventief langs, dus ja, check alles maar even, en wees er zeker van dat je geen stukje mist.”
Je krijgt dan denk ik meteen een verwijzing naar de PAAZ.
Zacht uitgedrukt een beetje teleurgesteld in de medische wereld stopte ik jaren geleden met alle medische shit. Ik zei het abonnement bij de huisarts op, tandarts had ik allang al niet meer, de orthopedische schoenenman zwaaide ik vaarwel, het ziekenhuis zie ik alleen nog maar van de buitenkant, de term fysiotherapie is uit mijn boekje geschrapt, alsmede tal van andere al dan niet alternatieve geneesdingen. Gewoon niks meer. Klaar ermee.
Sindsdien ben ik gezonder, lichamelijk en geestelijk.
Het soort dingen waarvoor ik voorheen naar de dokter holde, of strompelde, daarvan kan ik tot nu toe alles zelf oplossen. Met beter resultaat. Dat klinkt arrogant, maar het is de waarheid. En ieder zijn ding en mening. Dit werkt voor mij goed. Basta.
Totdat ik wat harde stukjes in mijn versgekauwde eten voelde. En ik me in rare bochten voor de spiegel wrong om de achterkant van mijn rechtervoortand te kunnen bekijken omdat ik daar wat geks voelde met mijn tong. Mijn voortanden waren al verkleurd, doorzichtiger geworden, en er zat in elke voortand een verticale bruinige scheur. Mijn vergrootspiegel liet zien dat mijn voortand aan de achterkant afbrokkelde en de onderkant was snel aan de beurt schatte ik in.
Dit achtte ik indirect levensbedreigend. Een leven zonder voortand is immers geen leven.
Ik beredeneerde dat wanneer één tand af begon te brokkelen, de rest ook zou volgen. Dat krijg je er nu van dat je niet preventief onderzocht wordt bij de dokter elk half jaar.
Ik had al uitgebreid en nauwkeurig uitgezocht in hoeverre ik failliet zou raken na het trekken van al mijn tanden en kiezen en de aanschaf van een kunstgebit.
Ook kwamen mijn jeugddromen weer boven water. Als kind droomde ik regelmatig dat mijn tanden uitvielen. Met twee handen vol gebitselementen liep ik dan over straat, me druk makend over wie dit kon zien. Een half leven verder heb ik ineens weer die dromen. Sterker nog: ik was overtuigd dat ze nu ook uitkwamen.
Ik maakte een afspraak bij een zorgvuldig uitgekozen tandarts. Bij het googlen viel meteen iets op: tegenwoordig is elke tandarts ‘gespecialiseerd’ in tandartsangst. Ook mag 9 ½ van de 10 tandartsen zich officieel ‘Lieve Tandarts’ noemen. Weer iets nieuws. Een keurmerk voor lief zijn. Nee, ik corrigeer: voor lief doen. Geen idee wat zo’n keurmerk kost, meestal hangt er wel een prijskaartje aan een keurmerk.
In de best gezellige wachtruimte van zo’n ‘Lieve Tandarts’ zag ik alleen maar vrouwen voorbij wandelen. Vrouwelijke baliemedewerkster, vrouwelijke assistentes, vrouwelijke tandartsen. Als ik ergens argwaan van krijg is het wel een vrouw die lief doet. Dan komen de vastgeroeste vooroordelen over vrouwen boven ploppen in mijn hoofd. Ik ben geen vrouwvriendelijke vrouw.
Maar de vrouwelijke tandarts deed het leuk. Dat ze dat een hele dag volhoudt zo. Knap.
Eerste tegenvaller was dat ik in de behandelkamer niet op de stoel bij het raam mocht gaan zitten. Een beetje lacherig werd me uitgelegd dat ik daar mijn tas op mocht leggen en dat ik in die vreselijke tandartsstoel moest gaan ligzitten. Huh? Nu al? Ik kwam alleen voor een gesprek, hoor. Ik wil eerst kijken wat voor vlees ik in de kuip had. Nou, ik moest in die stoel. Fijn praten is dat. Ik legde mijn probleem uit, voor zover dat uit te leggen valt. Ik heb in de loop van de laatste twintig jaar een aversie tegen medici ontwikkeld. Daarbij kan ik na een blessure aan mijn ribben niet meer plat achterover liggen. Ik krijg paniekaanvallen als artsen aan me willen zitten. En dan bedoel ik echt aanvallen. Dus ik voel het opkomen, denk nog ‘Oh, nee, niet weer’ in mezelf en dan is het al te laat, dan ga ik voor gaas. Ik krijg moeite met ademen, alles gaat draaien in de kamer en ik voel me alsof ik hoge koorts heb. Soms ga ik ook echt out, maar helaas werkt dat niet altijd zo, anders werd een behandeling juist weer makkelijker.
Geen doen. Meerdere behandelingen, waar dan ook, ziekenhuis, tandarts, fysio, zelfs accupunctuur en accupressuur, zijn halverwege of voor het starten afgebroken.
Zeven jaar geleden liep ik al zeven jaar lang met een afgebroken en ontstoken kies. Dat werd zo erg dat mijn gezicht aan de linkerkant dikker was en scheef ging hangen. Ik heb er nog een pasfoto van. Geen porem. En net als nu met het zicht op een missende voortand vond ik het toen ernstig genoeg om er wat aan te laten doen. Pijn is prima te doen wanneer dat is om de tandarts te vermijden, maar een (toekomstig) verminkt gezicht werkt doorslaggevend in het toch maken van die afspraak.
Dus na zeven jaar afzien van de kiespijn maakte ik in 2017 een afspraak bij de narcosetandarts in Geldermalsen. Dat was de slechtste tandartservaring die ik tot dat moment had gehad. Het werd me snel duidelijk dat hier een commercieel tintje aan zat. Men had ontdekt dat hier een markt voor is. Ik had niet het idee dat het daar echt boeide dat mensen bang voor de tandarts waren. Over deze ervaring schreef ik al eerder een verhaal. Zo erg was het, anders kon ik er niet over schrijven. De narcose werd in mijn arm gespoten en daar reageerde mijn lichaam slecht op. Ik heb dit ook met bepaalde verdovingsmiddelen gehad en ben daardoor ook wel eens onverrichte zaken weer naar huis gestuurd. Om te omschrijven wat er dan gebeurt: het voelt alsof kokendhete dikke appelstroop door je aderen geperst wordt en die aderen op springen komen te staan. Of je lichaam langzaam uiteen spat. Dat. En doordat je dat voelt, raak je in paniek. Ooit noemde een chirurg het in zijn rapport een paniekaanval. Maar de paniek komt als tweede. Na die lichamelijke reactie.
Een paar van dit soort ervaringen later mag de chirurg alsnog zijn gelijk krijgen. Inmiddels komt de paniek eerst, omdat ik weet wat er gaat komen.
Probeer zo’n verhaal maar eens in twee minuten te vertellen in je kille ligstoel. Aan de gekeurmerkte lieve tandarts. Die met haar gezicht zo dichtbij is dat je haar gedachten kan lezen en weet dat ze denkt: jaja… weer zo’n aansteller.
Ik krijg mensen niet overtuigd.
En zeker medici niet.
En dat zuigt.
Van beide kanten röntgenfoto’s gemaakt. Ik heb gaatjes in kiezen, hoektand en voortand. Andere voortand, die leek af te brokkelen, daar heeft ooit een vulling gezeten die eruit is en moet opnieuw gevuld worden. Daarbij veel tandsteen en ontstoken tandvlees. Volgens deze tandarts.
Toen de tandarts met de assistente achter me stonden te kloten met een weigerende computer hoorde ik ginnegappen. Kan mijn verbeelding zijn, maar ik kreeg de indruk dat ik uitgelachen werd.
Afspraak voor gebitsreiniging ingepland en ik ontvang een begroting over de mail voor de behandeling. Narcose is niet mogelijk bij deze tandarts. Kostenplaatje tot nu toe 100 piek en nog eens 100 voor gebitsreiniging.
Die begroting is nooit gekomen. Ook niet op schriftelijk verzoek om begroting en uitslag röntgenfoto’s te versturen. De factuur wel.
De gebitsreiniging is na 5 minuten afgebroken, vanwege het inmiddels overbekende verschijnsel onder de noemer ‘paniekaanval’. Ik had ondanks dat ik half van de wap was een Told You So-momentje. T O L D Y O U S O …
Pienter en eerlijk als de (andere) vrouw die de gebitsreiniging deed was, waarschuwde ze dat ik er echt goed over na moest denken of ik wel die gaatjes wilde laten vullen zonder narcose. Omdat dat een behandeling is die je niet halverwege kan stoppen als je al begonnen bent. En wat dan als die aanval halverwege komt?
De tandarts was niet zo te spreken over dit advies en haalde alles uit de kast om mij over te halen toch alles te laten doen bij haar. Ik zat als een zombie in de wachtkamer en liet de marketingtrucjes maar over me heen glijden. En dit proberen over te halen ging zo ver dat het er eigenlijk op neerkwam dat ze niet alleen mij niet serieus nam maar ook haar gebitsreinigende collega niet, die de aanval had meegemaakt en het absoluut onverantwoord vond om door te gaan.
Ik heb mijn excuses aangeboden dat ik me zo aangesteld had en heb gezegd dat ik erover na ging denken of ik nog terug kwam. Dat deed ik tijdens de vier duizelige stappen naar de deur. Bij de eerste stap in de buitenlucht wist ik dat ik die deur niet meer door zou gaan.
Ik ben naar huis gelopen, de rest van de dag zwetend, benauwd, duizelig en ziek. Net als voorgaande keren heeft zo’n aanstelaanval een nasleep.
Dat was een hoop geld om bevestigd te krijgen dat ik niet op een normale manier door een tandarts geholpen kan worden. Wel of niet lief, maakt niet uit, niet relevant. Ik wil een keurmerk voor medici die je serieus nemen en luisteren.
Een week later lig ik onbedoeld weer in zo’n kutstoel. Bij een andere tandarts.
Ik dacht dat ik een gesprek had gepland, in een gewone stoel. Een gratis intake gesprek, zo stond het op een van de websites die ik bekeken had op zoek naar narcosetandartsen die gas gebruiken voordat de injectie gegeven wordt.
Ik ben waarschijnlijk de kluts kwijtgeraakt in mijn zoektocht en heb twee tandartsen door mekaar gehaald. En was dus bij de verkeerde beland. Geen gratis intake, maar weer een jofele rekening. Voor weer niks.
Want… deze kliniek doet geen narcose in opdracht van de cliënt, maar alleen als zij het zelf nodig vinden. Huh? Dus ik moest weer opnieuw voor een andere intake om te kijken of die tandarts het nodig vond. Nou, weet je, laat maar joh. Ik heb onder druk de afspraak gemaakt en een uur later per mail afgezegd.
Ik moet zeggen dat deze ervaring in de tandartsstoel anders was. De tandarts was een man. Hij was aardig maar niet té overdreven. En hij deed alles snel waardoor ik er minder last van had.
Hij vroeg of er foto’s waren gemaakt met van die plaatjes tussen mijn kiezen of echt geheel, in een apparaat rondom. Nee, dat laatste was nog niet gedaan.
Katjinggg, dat gaan we dan doen.
Maar tandarts 2 kon er toch niet goed op zien of ik nu wel of geen gaatjes had in mijn kiezen. Voortanden was wel duidelijk. Hoektanden was niks mis mee volgens hem.
Omdat ik de uitslagen van de röntgenfoto’s van tandarts 1 nog steeds niet had ontvangen moest deze tandarts opnieuw ook zulke plaatjes röntgenfoto’s maken. Gewoon hetzelfde onderzoek in 10 dagen tijd. Gedaan en geen gaatjes. Ook geen tandsteen en geen tandvleesontsteking. Eigenlijk was de mondhygiëne prima in orde.
Tot zover waren ze aardig en geduldig. Tot ik duidelijk probeerde te maken dat ik niet weer hetzelfde grapje wilde meemaken en dat er weer opnieuw een poging tot behandeling vroegtijdig gestaakt moest worden. Ik besprak de opties voor narcose en toen was het beetje serieusnemen wat tandarts en assistente eerst nog leken te hebben meteen verdwenen.
“Dan ben je alles bij elkaar 1000 euro kwijt en je krijgt niks vergoed. En dat alleen voor twee voortanden boren en vullen.” De assistente hield zich in maar vond het belachelijk zo te merken.
Daar gingen we weer. Maar nu liet ik me niet gek maken. Denk er maar van wat je wil. Het is mijn bek, niet de jouwe.
Het werd narcose. Punt. Dus ik loop naar de balie en daar kreeg ik dus te horen dat ik dat niet bepaal, ondanks dat ik het zelf betaal. Ik moet eerst een betaalde auditie doen en dan maar afwachten of de tandarts mij wel narcose wilde geven.
Dan hoeft het al niet meer van mij. Niemand bepaalt over mijn lichaam behalve ik. Stik in je narcose.
Ze snappen het gewoon niet. En ik snap dat eigenlijk wel.
Alleen de artsen en assistentes die zo’n aanval (allergische reactie of paniekaanval of combi) van mij met eigen ogen hebben zien gebeuren snappen het. Dan ben ik opeens geen aansteller meer.
Rekening voor de tweede tandartsflop: 177 euro
Ik heb nu een tandarts in Den Haag benaderd. Dat wordt mijn aller aller allerlaatste poging. Een gas met injectie combi narcose. Zonder gezeik of marketingtechnische shit.
Kijken hoeveel ik daar kwijt ben. Ik weet nu al dat ik weer niet geloofd ga worden, belachelijk gemaakt, uitgelachen, enzovoorts. Ik calculeer het in. Het is goed met ze.
Kunnen ze me net als hun voorgangers niet helpen, dan laat ik mijn gebit zoals het is/wordt. Wie weet wordt het wel de mode, een nieuwe rage: een missende voortand.
Als ik hond of kat was dan weigerde elke arts mijn gebit te doen zonder narcose. Misschien moet ik gewoon maar gaan bijten of zo.
Ik ga hierna een periode in van boterhammen met pindakaas met hotwatersoup eten. Zomaar een paar honderd euro door de plee spoelen kan ik me niet veroorloven. En dan heb ik het nog niet over het bedrag wat nog komt als ik een tandarts vind die me wel kan en wil helpen.
En dat allemaal om een afbrokkelende voortand, mijn hemel.
Na dit verhaal besef ik me pas hoe ijdel ik ben. Dat had ik liever niet willen weten.
Comments